Γιατί πρέπει να ελεγχόμαστε;
Οι κακοήθειες του δέρματος αποτελούν την πιο κοινή μορφή καρκίνου. Τα καλά νέα όμως: ο καρκίνος του δέρματος είναι εύκολο να διαγνωσθεί και – στα αρχικά στάδια – εύκολο να αντιμετωπιστεί. Η έγκαιρη ανίχνευση ελαχιστοποιεί τη σοβαρότητα της νόσου καθώς σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις η αφαίρεση της βλάβης αποτελεί κ την οριστική θεραπεία. Αντίθετα, μία καθυστερημένη διάγνωση, ιδίως στην περίπτωση του μελανώματος μπορεί ακόμα κ να απειλήσει τη ζωή μας!
Από τι προκαλείται ο καρκίνος του δέρματος;
Η υπεριώδης ακτινοβολία που εκπέμπεται από τον ήλιο και οι συσκευές τεχνητού μαυρίσματος (solarium) αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του δέρματος. Το έναυσμα για την ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος ως αποτέλεσμα της έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι η βλάβη στο γενετικό μας υλικό, το DNA μας. Εάν η βλάβη στο DNA στα κύτταρα δεν μπορεί να αποκατασταθεί πλήρως, αυτά τα κύτταρα μπορούν να εξαλλαγούν σε καρκινικά κύτταρα.
Ποιοι τύποι καρκίνου του δέρματος υπάρχουν;
Οι κακοήθειες του δέρματος χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
- Το κακόηθες μελάνωμα: Αποτελεί τον πιο σπάνιο αλλά δυνητικά πιο επικίνδυνο όγκο του δέρματος, ιδίως αν καθυστερήσει η διάγνωση του. Μπορεί να αναπτυχθεί σε υγιές δέρμα ή σε προϋπάρχων σπίλο. Στο αρχικό του στάδιο μπορεί να μοιάζει με ελιά (σπίλο) και για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να εξεταζόμαστε με δερματοσκόπηση σε τακτική βάση. Προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη του αποτελεί το ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων στην παιδική ηλικία, η χρήση solarium αλλά και η ύπαρξη πολλαπλών μεγάλων σπίλων ή το ιστορικό μελανώματος στην οικογένεια.
- Μη μελανοκυτταρικοί όγκοι ή Επιθηλιώματα: Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται το ακανθοκυτταρικό και το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα. Αποτελούν πιο συχνές από το μελάνωμα και λιγότερο κακοήθειες βλάβες με κύριο προδιαθεσικό παράγοντα τη χρόνια ηλιοέκθεση. Κατά συνέπεια, συχνά αναπτύσσονται συχνότερα σε άτομα που εργάζονται έξω ή εκτίθενται εντατικά στην υπεριώδη ακτινοβολία στον ελεύθερο χρόνο τους. Τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, ξανθά ή κόκκινα μαλλιά και μπλε, πράσινα ή γκρίζα μάτια έχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο να προσβληθούν.
Είμαι ασθενής υψηλού κινδύνου;
Εάν απαντήσετε «ΝΑΙ» σε κάποια από τις ερωτήσεις, θα πρέπει σίγουρα να περιλαμβάνετε στο ετήριο check up σας ένα δερματολογικό έλεγχο!
- Είστε ανοιχτόχρωμος τύπος δέρματος που είναι ευαίσθητος στον ήλιο;
- Έχετε πολυάριθμους σπίλους (ελιές);
- Έχετε μεγάλους συγγενείς σπίλους;
- Έχετε άτυπα σημάδια εκ γενετής που έχουν αλλάξει πρόσφατα;
- Είχατε ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων στην παιδική σας ηλικία;
- Υπήρξαν περιπτώσεις καρκίνου του δέρματος στην οικογένειά σας;
- Έχετε ήδη αναπτύξει καρκίνο του δέρματος;
- Εκτίθεστε τακτικά στον ήλιο;
Ποιές αλλαγές στους σπίλους μπορεί να είναι ένδειξη καρκίνου του δέρματος?
Κανόνας ABCDE
A(asymmetry) Κάθε ελιά (σπίλος) που δεν μας φαίνεται συμμετρική πρέπει να αξιολογείται
B(borders) Αλλαγή στα όρια (περιφέρεια) των σπίλων
C(color) Μεταβολές του χρώματος
D(diameter) Αύξηση του μεγέθους
Ή
E(Evolution) κάθε Εξέλιξη/μεταβολή της βλάβης
- Επίσης:
Αλλαγές πέριξ των σπίλων (π.χ. ερυθρότητα, λεύκανση, πρήξιμο)
- Νέοι σπίλοι που εξέχουν ή που αιμορραγούν
Πώς μπορώ να εξετάσω μόνος μου τους σπίλους μου;
Εξετάζετε τακτικά τους σπίλους σας (ανά 3 μήνες περίπου) και τυχόν πληγές που δεν επουλώνονται σε διάστημα τεσσάρων εβδομάδων. Δώστε προσοχή στις αλλαγές χρησιμοποιώντας τον κανόνα ABCDE. Χρησιμοποιήστε έναν ολόσωμο καθρέφτη για να εξετάσετε και τις περιοχές του σώματος σας που ΔΕΝ βλέπετε. Ζητήστε από τον/την σύντροφο σας να σας βοηθήσεις (TIP: πολλές κακοήθειες του δέρματος εντοπίζονται πρωταρχικά από τα οικεία μας πρόσωπα)
Εάν δείτε κάτι στο δέρμα σας να αλλάζει, κλείστε ραντεβού με έναν δερματολόγο!
Σε όλους μας συστήνεται ετήσιος δερματολογικός έλεγχος με ψηφιακή δερματοσκόπηση!
Πώς λειτουργεί η ολόσωμη χαρτογράφηση με το FotoFinder;
Σκεφτείτε το δέρμα σας ως ένα τοπίο. Με την ολόσωμη χαρτογράφηση, δημιουργείται και παρακολουθείται μακροπρόθεσμα ένας χάρτης των σπίλων σας (“Χάρτης σώματος”). Η διαδικασία βασίζεται στη «μέθοδο δύο βημάτων για ψηφιακή παρακολούθηση», την πιο προηγμένη μέθοδο για την παρακολούθηση του δέρματος και των δερματικών βλαβών που εφαρμόζουν ειδικοί στον καρκίνο του δέρματος παγκοσμίως.
Σε ένα πρώτο βήμα, λαμβάνονται εικόνες από ολόκληρη την επιφάνεια του δέρματος και αποθηκεύονται σε δευτερόλεπτα και εντελώς ανώδυνα. Στη συνέχεια, οι μεγαλύτεροι, άτυποι ή ύποπτοι σπίλοι απαριθμούνται, καταγράφονται και αναλύονται μικροσκοπικά οπότε και η εικόνα τους αποθηκεύεται. Στην επόμενη εξέταση ακολουθείται η ίδια διαδικασία και αναλύεται ή τυχόν διαφοροποίηση της βλάβης από την εικόνα της αρχικής επίσκεψης.
Με αυτόν τον τρόπο, ακόμη και μικρές αλλαγές στο δέρμα και σε κάθε μεμονωμένο σπίλο μπορούν να ανιχνευθούν όσο το δυνατόν νωρίτερα, καθώς και η εμφάνιση νέων βλαβών. Εξασφαλίζεται έτσι η έγκαιρη ανίχνευση αλλαγών, νέων σπίλων και αποφεύγονται οι περιττές επεμβάσεις. Αυτή η διαδικασία προσφέρει διπλή ασφάλεια – ειδικά για ασθενείς υψηλού κινδύνου!
Χρειάζονται όλοι οι ασθενείς ολόσωμη χαρτογράφηση;
Όχι! Η ολόσωμη χαρτογράφηση ενδείκνυται σε ασθενείς με ιστορικό κακοηθειών δέρματος, οικογενειακό ιστορικό μελανώματος ή με ύπαρξη πολλαπλών δυσπλαστικών σπίλων. Η ψηφιακή όμως δερματοσκόπηση των βλαβων του δέρματος είναι απαραίτητο να συμπεριλαμβάνεται στον τακτικό προληπτικό ετήσιο έλεγχο του δέρματος μας!
Ρωτήστε το δερματολόγο σας!
Πηγή:
https://www.fotofinder.de/en/patient-information/your-questions/full-body-cartography#accordion248300
Clear Skin, Δερματολογικό Ιατρείο, Θηβών 166, Περιστέρι 121 31, τηλ. 21 0575 7490