Η ανάπτυξη των τριχών αρχίζει και ολοκληρώνεται κατά την ενδομήτριο ζωή. Μετά τη γέννηση ο αριθμός των τριχικών θυλακίων παραμένει σταθερός και είναι περίπου 100.000-150.000. Οι τρίχες ακολουθούν ένα κύκλο ζωής που αποτελείται από την αναγενή φάση-ανάπτυξης, την καταγενή φάση-γήρανσης και την τελογενή φάση-απόπτωσης. Φυσιολογικά κάθε μέρα χάνουμε <100 τρίχες.
Η τριχόπτωση ή αλλιώς τελογενής τριχόρροια είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από αναστρέψιμη απώλεια >100 τριχών ημερησίως.Συνήθως οφείλεται είτε στην επίδραση κάποιου βλαπτικού παράγοντα ή σε κάποια παθολογική κατάσταση.
Η αναζήτηση και η θεραπεία των αιτιών της τριχόπτωσης είναι απαραίτητη, ώστε να αποφευχθει σημαντική αραίωση.
Καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε μια οξεία απώλεια τριχών είναι σοβαρές λοιμώξεις, χειρουργικές επεμβάσεις, μεγάλη αιμορραγία, σοβαροί τραυματισμοί, σοβαρό συναισθηματικό stress, λήψη φαρμάκων(πχ αντισυλληπτικα), σημαντική απώλεια βάρους-δίαιτες απίσχνασης και ο τοκετός. Συνήθως 2-3 μήνες μετά την επίδραση ενός τέτοιου βλαπτικού παράγοντα, παρατηρείται μια δραματική διάχυτη απώλεια τριχών. Η τριχόπτωση αυτή περιορίζεται αυτόματα και αποκαθίσταται σε διάστημα 3-6 μηνών.
Όταν όμως η τριχόπτωση συνεχίζεται για περισσότερο από 3 μήνες θα πρέπει να αναζητήσουμε και άλλα αίτια. Η σιδηροπενία και η έλλειψη βιταμινών ή ιχνοστοιχείων μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια διάχυτη τριχόπτωση. Ομοίως και οι διαταραχές της λειτουργίας του θυρεοειδούς, ο υπόθυρεοειδισμός ή ο υπέρθυρεοειδισμός, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκων, αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο Συστηματικός Λύκος και η Δερματομυοσίτιδα, φάρμακα, η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, νοσήματα του ήπατος και του παγκρέατος, το σύνδρομο δυσαπορρόφησης, η σύφιλη και οι κακοήθειες. Συνεπώς θα πρέπει να γίνεται ένας εργαστηριακός έλεγχος, ώστε να βρεθεί και να θεραπευθεί το αίτιο της χρόνιας τριχόπτωσης.
Σε περίπτωση που υπάρχει τριχόπτωση >6 μήνες χωρίς εμφανές αίτιο, τότε μιλάμε για την χρόνια τελογενή τριχόρροια. Είναι μια κατάσταση που κατά κύριο λόγο παρατηρείται σε γυναίκες ηλικίας 30-50 ετών, οι οποίες συχνά είχαν πυκνά, μακριά και υγειή μαλλια. Η ψυχική και συναισθηματική καταπόνηση έχουν ενοχοποιηθεί, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν άλλα παθολογικά ευρήματα. Η μορφή αυτή τριχόπτωσης πιθανολογείται ότι οφείλεται σε βράχυνση της αναγενούς φάσης του κύκλου ζωής των τριχών.
Αν και η οξεία τελογενής τριχόπτωση είναι αυτοπεριοριζόμενη συχνά δίνουμε οδηγίες για τον τρόπο περιποίησης των μαλλίων, όπως αποφυγή έντονου βουρτσίσματος, αποφυγη έντονης χρήσης σεσουάρ και τεχνικών styling, όπως σφιχτοι κότσοι, και συνεπικουρικά μπορούμε να προτείνουμε διαλύματα για τοπική χρήση που περιέχουν βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Η μινοξιδίλη τοπικά επίσης είναι ενα φάρμακο που μπορεί να βοηθήσει στην ταχεία αποκατάσταση της πιθανής αραίωσης.
Στην χρόνια τριχόπτωση είναι απαραίτητη η αναζήτηση και θεραπεία του υποκείμενου αιτιολογικού παράγοντα. Συνεπικουρικά και πάλι δίνουμε οδηγίες και τοπικές θεραπείες όπως και στην οξεία τριχόπτωση.
Τέλος αξίζει να αναφέρουμε και την αναγενή τριχόρροια, κατά την οποία αποπίπτουν τρίχες που βρίσκονται στην αναγενή φάση του κύκλου ζωής τους. Τη συναντούμε μετά από χημειοθεραπείες και άκτινοθεραπείες, καθώς και μετά από δηλητηρίαση με υδράργυρο, αρσενικό, θάλιο και βορικό οξύ. Η τοπικη χρήση μινοξιδίλης φαίνεται να επιταχύνει την επανέκφυση των τριχών.
Η τριχοσκόπηση αποτελεί μία ταχεία, αναίμακτη και υψηλής ευαισθησίας μέθοδο διάγνωσης των παθήσεων των τριχών. Μαζί με ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό και τον απαραίτητο εργαστηριακό έλεγχο επιτρέπουν στον εξειδικευμένο Δερματολόγο να θέσει τη σωστή διάγνωση και να επιλέξει εκατομικευμένη θεραπεία στον κάθε ασθενή.