Το δέρμα μας είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος!
Μπορεί να εμφανίσει ποικίλες βλάβες κατά τη διάρκεια της ζωής μας, αποτελεί καθρέφτης της εσωτερικής υγείας ενώ καρκίνος του δέρματος αποτελεί την πιο συχνή κακοήθεια του σώματος.
Όπως επισκέπτεστε τον παθολόγο σας για τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο και τον οδοντίατρό σας για καθαρισμό δοντιών, έτσι είναι σημαντικό να προγραμματίζετε και τακτικούς ελέγχους με τον δερματολόγο σας.
Κατά τη διάρκεια του ετήσιου δερματολογικού ελέγχου σας, ο δερματολόγος εξετάζει με τη μέθοδο της δερματοσκοπησης για τυχόν σπίλους (ελιές) ή δερματικές βλάβες που έχουν αλλάξει σε μέγεθος, χρώμα ή σχήμα καθώς και για νέες βλάβες που έχουν εμφανιστεί το τελευταίο διάστημα.
Οι δερματολόγοι είναι ειδικά εκπαιδευμένοι στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του δέρματος, μιας νόσου που σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) επηρεάζει περισσότερα από 2 εκατομμύρια άτομα ετησίως παγκοσμίως. Ο καρκίνος του δέρματος, όταν διαγνωστεί έγκαιρα, στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πλήρως αντιμετωπίσιμος. Έτσι, οι δερματολογικοί έλεγχοι αποτελούν ουσιαστικό κομμάτι της πρόληψης και της συνολικής φροντίδας υγείας.
Πότε συνιστάται ο έλεγχος για καρκίνο του δέρματος;
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη «ηλικία εκκίνησης» ή απόλυτο χρονοδιάγραμμα για τον πρώτο ή τους επόμενους ελέγχους. Η συχνότητα εξαρτάται από τον τύπο δέρματος, το βαθμό έκθεσης στον ήλιο και το ατομικό ή οικογενειακό ιατρικό ιστορικό.
Το βασικό κυτταρικό καρκίνωμα, το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, και το μελάνωμα αποτελούν τις τρεις πιο συχνές μορφές κακοήθειας του δέρματος. Το τελευταίο δε ενώ είναι εύκολα θεραπεύσιμο σε πρόωρες μορφές μπορεί να είναι θανατηφόρο αν αργήσουμε να το διαγνώσουμε!
Από την παιδική ηλικία είσαι θα πρέπει να γίνει μία αξιολόγηση των δερματικών βλαβών ενώ από την νεαρή ενήλικη ζωή συστήνεται ο ετήσιος δερματολογικός έλεγχος με δέρματοσκοπηση.
Άτομα υψηλότερο κίνδυνο θα πρέπει να παρακολουθούνται κάθε χρόνο με ολόσωμη χαρτογράφηση και ψηφιακή απεικόνιση των δερματικών τους βλαβών.
Κατηγορίες ατόμων υψηλού κινδύνου:
- Ιστορικό Μελανώματος, άλλων καρκίνων του δέρματος ή προκαρκινικών βλαβών.
- Συγγενής πρώτου βαθμού (γονείς, αδέλφια, παιδιά) με ιστορικό μελανώματος.
- Μεγάλος αριθμός σπίλων ή άτυπους/δυσπλαστικούς σπίλους.
- Τεχνητό μαύρισμα (solarium).
- Ιστορικό με επανειλημμένα έντονα εγκαύματα από τον ήλιο.
- Επαγγελματική ή καθημερινή έντονη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία (π.χ. αγρότες, ναυτικοί, οικοδόμοι).
- Είναι λήπτες μεταμόσχευσης οργάνων.
Γενικά, προτείνεται τουλάχιστον ένας πλήρης έλεγχος τον χρόνο για όλους τους ενήλικες. Αν δεν έχετε πραγματοποιήσει ποτέ έναν τέτοιο έλεγχο, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να τον προγραμματίσετε, ώστε ο δερματολόγος σας να θέσει μια βάση αναφοράς για την παρακολούθηση του δέρματός σας στο μέλλον.
Τι περιλαμβάνει ο δερματολογικός έλεγχος;
Η εξέταση καλύπτει ολόκληρο το σώμα, από το τριχωτό της κεφαλής έως τα πέλματα.
- Θα χρειαστεί να αφαιρέσετε τα ρούχα σας και να φορέσετε ιατρική ποδιά.
- Ο δερματολόγος θα εξετάσει σχολαστικά το δέρμα σας και θα καταγράψει τυχόν ευρήματα.
- Πρέπει να χρησιμοποιείται το δερματοσκόπιο, ένα ειδικό εργαλείο με φωτισμό και μεγέθυνση, που επιτρέπει λεπτομερή αξιολόγηση των σπίλων και των βλαβών.
Τι αναζητά ο δερματολόγος;
Ο κύριος στόχος είναι η ανίχνευση ύποπτων αλλοιώσεων που μπορεί να υποδηλώνουν καρκίνο του δέρματος.
Οι τρεις πιο συχνοί τύποι είναι:
- Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα
- Ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα
- Μελάνωμα
Κοινός προειδοποιητικός δείκτης είναι μια αλλαγή στο δέρμα, είτε πρόκειται για νέα βλάβη είτε για μεταβολή σε υπάρχουσα ελιά ή κηλίδα.
Προετοιμασία πριν τον έλεγχο
Για να διευκολύνετε τη διαδικασία, συστήνεται να:
- Σημειώσετε τυχόν βλάβες που σας ανησυχούν.
- Αφαιρέσετε μακιγιάζ, βερνίκι νυχιών και κοσμήματα.
- Αφαιρέσετε επιδέσμους ή ορθοπεδικούς νάρθηκες που καλύπτουν το δέρμα.
- Διατηρήσετε τα μαλλιά σας ελεύθερα ώστε να εξεταστεί και το τριχωτό της κεφαλής.
Η εξέταση, εφόσον δεν εντοπιστούν ύποπτες βλάβες, διαρκεί συνήθως λιγότερο από 15 λεπτά.
Τι συμβαίνει αν βρεθεί κάτι ύποπτο;
Αν ο δερματολόγος εντοπίσει βλάβη που κρίνεται πιθανώς κακοήθης ή προκαρκινική:
- Θα φωτογραφηθεί για το ιατρικό σας αρχείο.
- Θα πραγματοποιηθεί δερματική βιοψία.
Η βιοψία γίνεται στο ιατρείο, με τοπική αναισθησία. Ο γιατρός αφαιρεί μικρό τμήμα ιστού και αυτο αποστέλλεται σε παθολογοανατομικό εργαστήριο. Τα αποτελέσματα συνήθως είναι διαθέσιμα εντός λίγων ημερών.
Αν η βλάβη είναι κακοήθης, θα χρειαστεί περαιτέρω αντιμετώπιση, όπως χειρουργική αφαίρεση ή άλλη θεραπευτική μέθοδος.
Αυτοέλεγχος δέρματος στο σπίτι
Οι ετήσιοι έλεγχοι είναι σημαντικοί, αλλά εξίσου ουσιαστικό είναι να παρακολουθείτε μόνοι σας το δέρμα σας κάθε 3–6 μήνες.
Με τη βοήθεια καθρέφτη (ή κάποιου οικείου σας), ελέγξτε για:
- Σπίλους που αλλάζουν μέγεθος, σχήμα ή χρώμα.
Βλάβες που αιμορραγούν ή δεν επουλώνονται. - Ασύμμετρους σπίλους ή με ακανόνιστα όρια.
- Σπίλους μεγαλύτερους από 6 χιλιοστά (περίπου όσο μια γομολάστιχα μολυβιού).
Τέλος, θυμηθείτε: η σωστή αντηλιακή προστασία και η αποφυγή υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο είναι το πιο αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης του καρκίνου του δέρματος.
Πηγή: https://health.clevelandclinic.org/skin-cancer-screening-what-to-expect-during-a-full-body-skin-exam
Clear Skin, Δερματολογικό Ιατρείο, Θηβών 166, Περιστέρι 121 31, τηλ. 21 0575 7490