Το δέρμα μας παίζει πολλαπλούς ρόλους. Για παράδειγμα, αποτελεί το όριο του σώματος μας και εμποδίζει την πορεία των παθογόνων μικροοργανισμών. Μας βοηθά επίσης να παραμένουμε ζεστοί όταν κάνει κρύο και να δροσιστούμε όταν κάνει ζέστη.
Είναι σημαντικό ότι το δέρμα παρέχει ένα σπίτι για τους αισθητήριους νευρώνες, οι οποίοι μας επιτρέπουν να αισθανόμαστε τον κόσμο γύρω μας. Παρά το ευρύ φάσμα των φυσιολογικών λειτουργιών που διαδραματίζει αυτό το όργανο, είναι αναμφισβήτητα πιο διάσημο επειδή είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος, αν και ορισμένοι επιστήμονες διαφωνούν. Το δέρμα είναι επίσης το πιο ορατό μας όργανο. Και επειδή είναι τόσο ορατό, το δέρμα έχει επίσης γίνει το όργανο-στόχος για ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, πολλά από τα οποία υπόσχονται πιο καθαρό, υγιές και νεανικό δέρμα.
Επειδή το δέρμα, για πολλούς από εμάς, είναι η αφίσα μας, δεν είναι περίεργο που επιστήμονες, γιατροί αλλά και άλλες ειδικότητες του έχουν δώσει τόσο μεγάλη προσοχή όλα αυτά τα χρόνια. Με αυτό το πολύπλοκο κοκτέιλ εικόνας αλλά και πολλαπλών φυσιολογικών ρόλων, δεν είναι περίεργο που οι δερματολογικές αντιλήψεις του κοινού είναι ένα μείγμα από μύθους και παρεξηγήσεις.
Παρακάτω ακολουθούν 11 κοινές συγχύσεις:
- Η ακριβή κρέμα δέρματος μπορεί να κρατήσει το δέρμα σας “νέο” για πάντα.
Η βιομηχανία της κρέμας είναι τεράστια. Για παράδειγμα, στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2020, οι πωλήσεις “περιποίησης δέρματος κύρους” ανήλθαν σε 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο. Και αυτό σηματοδότησε πτώση 18% σε σχέση με τις πωλήσεις του 2019.
Ωστόσο, παρά την προσοδοφόρα δημοτικότητά τους και ανεξάρτητα από το κόστος, καμία κρέμα δέρματος δεν μπορεί να προστατεύσει το δέρμα από τη γήρανση επ’ αόριστον. Αυτό είναι ένα τέχνασμα μάρκετινγκ και σίγουρα δεν είναι αλήθεια.
Οι απλές ενυδατικές κρέμες μπορούν να επιτύχουν αρκετά πράγματα. Οι κρέμες που περιέχουν τοπικά ρετινοειδή μπορούν να βελτιώσουν τα αποτελέσματα της φωτογήρανσης. Ακόμα, το 90% της γήρανσης του δέρματος προέρχεται από τη φωτοβλάβη. Έτσι, όλες οι κρέμες που δηλώνουν ότι μπορούν να αποτρέψουν τις ρυτίδες και τη γήρανση, χάνουν το στόχο τους. Τέλος, η πιο σημαντική παρέμβαση για την επιβράδυνση της διαδικασίας είναι η χρήση ενός αντηλιακού ευρέος φάσματος.
- Η κατανάλωση νερού διατηρεί το δέρμα σας ενυδατωμένο.
Αυτή είναι μια μισή αλήθεια. Η κατανάλωση νερού διατηρεί το δέρμα ενυδατωμένο μόνο με την έννοια ότι το νερό διατηρεί το σώμα ενυδατωμένο και το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του σώματος.
Ωστόσο, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η κατανάλωση νερού επηρεάζει άμεσα το δέρμα, εκτός αν πρόκειται για ακραίες περιπτώσεις, όπως η θερμοπληξία ή η σοβαρή αφυδάτωση.
- Το αντιβακτηριδιακό σαπούνι είναι καλύτερο για το δέρμα .
Αυτός είναι ένας μύθος. Το φυσικό μικροβίωμα του δέρματος είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της υγείας του δέρματος. Η χρήση αντιβακτηριακών σαπουνιών μπορεί να διαταράξει αυτή τη φυσική ισορροπία. Μπορούν επίσης να είναι πιο σκληρά για το δέρμα από τα σαπούνια με ουδέτερο pH.
Η τακτική απομάκρυνση τόσο των καλών όσο και των κακών βακτηρίων δεν είναι πάντα η καλύτερη ιδέα, εκτός αν βρίσκεστε σε μια κατάσταση όπου αυτό είναι σημαντικό, για παράδειγμα, αν εργάζεστε στην υγειονομική περίθαλψη, στο χειρισμό τροφίμων ή φυσικά κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας.
- Η σοκολάτα προκαλεί ακμή.
Δεν υπάρχουν μελέτες που αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση σοκολάτας προκαλεί ακμή, αν και η διατροφή πιθανότατα παίζει κάποιο ρόλο στην ακμή ως φλεγμονώδες νόσημα.
- Κάθε έκθεση στον ήλιο κάνει κακό στο δέρμα.
Κάθε έκθεση στον ήλιο προκαλεί κάποιου βαθμού βλάβες στο δέρμα, αλλά κάποια έκθεση στον ήλιο είναι απαραίτητη για την ενίσχυση της σύνθεσης της βιταμίνης D, ειδικά για τους ανθρώπους σε περιοχές που βρίσκονται πιο μακριά από τον ισημερινό.
Παράλληλα, ο ήλιος είναι μια σημαντική πηγή βιταμίνης D, η οποία είναι σημαντική για την υγεία των οστών και μπορεί να παίζει ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα. Γνωρίζουμε επίσης ότι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες που μπορεί να είναι ευεργετικές σε ορισμένες δερματικές παθήσεις, όπως η ψωρίαση, το έκζεμα και ο κνησμός.
Ωστόσο, τα οφέλη αυτά πρέπει να αντισταθμίζονται από τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος, ο οποίος γνωρίζουμε ότι στους λευκούς πληθυσμούς σχετίζεται άμεσα με την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία. Ακόμα, είναι σημαντική η χρήση αντηλιακού με υψηλό συντελεστή, τη χρήση κατάλληλου ρουχισμού και την παραμονή στη σκιά μεταξύ 11 π.μ. και 3 μ.μ. τις ηλιόλουστες ημέρες.
Τέλος, υπάρχει μια επιδημία καρκίνου του δέρματος με τουλάχιστον πέντε εκατομμύρια νέους καρκίνους που αντιμετωπίζονται κάθε χρόνο στις ΗΠΑ. Η πλειονότητα αυτών των καρκίνων οφείλεται στην έκθεση στον ήλιο.
- Το μαύρισμα με σπρέι προστατεύει από τις υπεριώδεις ακτίνες.
Ένα μαύρισμα με σπρέι δεν προστατεύει από τις βλάβες του ήλιου, εκτός αν περιέχει πρόσθετα προστατευτικά UV. Το να ψεκαζόμαστε απλώς με χρώμα στο δέρμα δεν προστατεύει από τις ακτίνες UV. Δεν παρέχουμε καμία προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως εναλλακτική λύση στο αντηλιακό.
- Η βιταμίνη Ε βοηθά να απαλλαγούμε από τα σημάδια.
Με την πάροδο των ετών, πολλοί επιστήμονες έχουν ερευνήσει κατά πόσο η βιταμίνη Ε μειώνει την εμφάνιση των ουλών. Μέχρι σήμερα, τα στοιχεία είναι μη πειστικά.
Τα τρέχοντα δεδομένα δεν υποστηρίζουν τη χρήση της βιταμίνης Ε για να βοηθήσει στην απαλλαγή από τις ουλές. Σε ορισμένες, μάλιστα, περιπτώσεις, μπορεί να είναι επιζήμια. Ωστόσο, ως εναλλακτική προσέγγιση, τα προϊόντα σε τζελ σιλικόνης έχουν αποδειχθεί σταθερά ότι αποτρέπουν την υπερανάπτυξη των ουλών και βελτιώνουν την εμφάνιση των ώριμων ουλών.
- Τα “φυσικά” προϊόντα είναι καλύτερα για το δέρμα.
Τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά ως φυσικά είναι δημοφιλή στους καταναλωτές, ωστόσο, ο όρος “φυσικό” δεν λέει τίποτα για την αποτελεσματικότητα ή την ασφάλεια ενός προϊόντος.
Πολλά φυσικά προϊόντα, όπως οι ενυδατικές κρέμες, είναι πολύ ακριβά και δεν έχουν κανένα πρόσθετο όφελος σε σχέση με τα φθηνότερα, εξευγενισμένα προϊόντα. Τα φυσικά προϊόντα μπορεί να έχουν εξίσου πολλές παρενέργειες με τα καλά δοκιμασμένα ιατρικά προϊόντα – μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικά και μπορεί να εμφανίζουν προβλήματα σταθερότητας.
Ο δηλητηριώδης κισσός είναι απολύτως φυσικός, αλλά δεν θα τον τρίψετε σε όλο το δέρμα σας. Επίσης τα απολύτως φυσικά προϊόντα μπορεί να εξακολουθούν να έχουν “σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις”. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα φυσικά συστατικά, ειδικά σε μεγάλες ποσότητες, μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες και να ερεθίσουν το δέρμα.
- Οι πληγές χρειάζονται αέρα για να επουλωθούν.
Αυτός είναι ένας μακροχρόνιος και διαδεδομένος μύθος, δεν είναι αλήθεια – οι πληγές επουλώνονται καλύτερα με ένα καθαρό, υγρό περιβάλλον.
Η έρευνα έχει δείξει ότι τα κύτταρα μεταναστεύουν καλύτερα για να ξεκινήσουν και να συνεχίσουν την επούλωση σε υγρό περιβάλλον, ιδίως στα πρώτα στάδια της επούλωσης. Η διατήρηση μιας πληγής καλυμμένης με μία ενδεδειγμένη αλοιφή και έναν επίδεσμο είναι ιδανική. Επίσης, προς το τέλος της διαδικασίας επούλωσης, μόλις σχηματιστεί νέος συνδετικός ιστός και μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία, ο αέρας μπορεί να βοηθήσει τη διαδικασία επούλωσης.
- Η καθημερινή απολέπιση είναι απαραίτητη για υγιές δέρμα.
Η απολέπιση του δέρματος είναι η διαδικασία απομάκρυνσης των νεκρών κυττάρων από την επιφάνεια του δέρματος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση ενός εργαλείου απολέπισης, μιας κοκκώδους επιφάνειας ή χημικών ουσιών.
Αν και δημοφιλής, η απολέπιση δεν είναι απαραίτητη. Το δέρμα αισθάνεται πιο λείο μετά την απολέπιση, αλλά η επαναλαμβανόμενη απολέπιση βλάπτει το φυσικό φραγμό του δέρματος.
Clear Skin, Δερματολογικό Ιατρείο, Θηβών 166, Περιστέρι 121 31, τηλ. 21 0575 7490